Program do zarządzania produkcją – jak wybrać najlepszy i kiedy warto go wdrożyć?

Zarządzanie produkcją to nie tylko planowanie i kontrola, ale przede wszystkim świadome kształtowanie procesów

Spis treści

Zarządzanie produkcją to nie tylko planowanie i kontrola, ale przede wszystkim świadome kształtowanie procesów, które wpływają na zyskowność i stabilność firmy. W Instytucie Doskonalenia Produkcji od ponad 20 lat wspieramy firmy w optymalizacji procesów przemysłowych – od lokalnych zakładów po międzynarodowe koncerny. Dzięki temu, zauważyliśmy, że w dobie rosnących wymagań rynkowych i presji na efektywność, przedsiębiorstwa produkcyjne coraz częściej sięgają po narzędzia cyfrowe, które wspierają codzienną pracę kierowników, planistów i operatorówJednym z takich narzędzi jest program do zarządzania produkcją – elastyczne rozwiązanie, które pomaga nadążyć za zmiennością rynku i zwiększyć kontrolę nad każdym etapem wytwarzania. Ale czym tak naprawdę są tego typu systemy? Jakie mają możliwości? I czy ich wdrożenie rzeczywiście przekłada się na konkretne korzyści? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w tym artykule. Czytaj dalej!

Program zarządzania produkcją – czym jest i jak działa?

Program do zarządzania produkcją to oprogramowanie, które wspiera planowanie, harmonogramowanie i monitorowanie procesów produkcyjnych. Może przyjmować postać samodzielnego systemu lub być częścią większego rozwiązania klasy ERP. Jego głównym celem jest umożliwienie firmie lepszego zarządzania zasobami – zarówno ludzkimi, jak i materiałowymi – oraz reagowania na zmiany w czasie rzeczywistym.

Zobacz także: Optymalizacja produkcji - Jak to zrobić i czego się spodziewać?

Jak to wygląda w praktyce? Przykładowo, planista może za pomocą programu stworzyć harmonogram produkcji oparty na aktualnym stanie magazynowym i dostępności maszyn, a kierownik produkcji natychmiast zobaczy, które zlecenia są realizowane zgodnie z planem, a gdzie pojawiają się opóźnienia. Operatorzy natomiast mogą otrzymywać zlecenia bezpośrednio na terminalach przy stanowiskach pracy, eliminując konieczność drukowania i przekazywania dokumentów.

Dobre programy zarządzające produkcją integrują dane z różnych obszarów – od zaopatrzenia po jakość – co pozwala podejmować trafne decyzje na podstawie wiarygodnych informacji. Działają najczęściej w modelu online, umożliwiając pracę z dowolnego miejsca i automatyzację wielu powtarzalnych procesów.

Sprawdź również: Szkolenie "Skuteczny planista"

Rodzaje programów do zarządzania produkcją

Na rynku dostępnych jest wiele rozwiązań wspierających zarządzanie produkcją – od prostych aplikacji po rozbudowane systemy klasy ERP. Wybór odpowiedniego typu oprogramowania zależy m.in. od wielkości przedsiębiorstwa, stopnia automatyzacji procesów oraz specyfiki branży.

Najpopularniejsze rodzaje programów to:

  • MES (Manufacturing Execution System) – wspiera bieżące zarządzanie produkcją, rejestruje postępy zleceń, monitoruje wydajność maszyn i pracowników. Dobrze sprawdza się w zakładach o dużej liczbie stanowisk pracy.
  • ERP z modułem produkcyjnym – łączy planowanie produkcji z innymi obszarami działalności, jak logistyka, magazynowanie czy finanse. To rozwiązanie szczególnie polecane średnim i dużym firmom.
  • APS (Advanced Planning and Scheduling) – zaawansowane narzędzia do planowania i harmonogramowania produkcji, przydatne tam, gdzie występuje duża zmienność zleceń i ograniczone zasoby.
  • Proste aplikacje do planowania produkcji – często dostępne jako SaaS, pomagają małym firmom w tworzeniu zleceń, harmonogramów i śledzeniu postępów bez konieczności wdrażania kosztownych systemów.

Niezależnie od rodzaju, każdy z programów ma za zadanie ułatwić zarządzanie procesem wytwórczym i zwiększyć przejrzystość działań produkcyjnych.

Sprawdź również: Plan produkcji i sprzedaży – jak go skutecznie wdrożyć w firmie produkcyjnej?

Polecane programy zarządzania produkcją

Wybór odpowiedniego oprogramowania może być wyzwaniem, dlatego warto przyjrzeć się sprawdzonym i często wybieranym rozwiązaniom. Poniżej przygotowaliśmy zestawienie kilku popularnych programów, które cieszą się dobrą opinią wśród firm produkcyjnych:

Program zarządzanie produkcją
Narządzie Zastosowanie Korzyść
Tablice KPI / OEE Monitorowanie wyników, statusów Szybka reakcja na odchylenia
Systemy kolorów Oznaczenie stref, statusów maszyn Jasna informacja, większe bezpieczeństwo
Tablice suchościeralne Odprawy, sugestie, plany Lepsza komunikacja w zespole
Piktogramy / grafiki Instrukcje BHP, procedury Mniej błędów, szybsze wdrożenie pracownika
Shadow boardy Organizacja narzędzi Oszczędność czasu, porządek
Cyfrowe wyświetlacze Dane w czasie rzeczywistym Aktualność, integracja z ERP/MES
Tablice Kaizen / problemów Zgłaszanie i rozwiązywanie problemów Wzrost zaangażowania, ciągłe doskonalenie

Dobrze dobrany system powinien być skalowalny, łatwy we wdrożeniu i wspierać kluczowe procesy operacyjne w zakładzie. Warto też zwrócić uwagę na dostępność wsparcia technicznego, możliwość integracji z innymi narzędziami i czytelność interfejsu dla pracowników.

Nie wiesz, jak optymalizować produkcję? Sprawdź poniższy filmik i wypełnij Test Firmy Produkcyjnej, który przekaże Ci wiele cennych wskazówek!

Darmowe programy zarządzania produkcją – przykłady i czy warto?

Nie każda firma produkcyjna potrzebuje od razu rozbudowanego, płatnego systemu do zarządzania produkcją. W wielu przypadkach – zwłaszcza w małych zakładach lub na etapie testowania potrzeby wdrożenia – darmowe rozwiązania mogą okazać się wystarczające.

Wśród dostępnych opcji warto wymienić:

  • ERPNext – otwartoźródłowy system ERP z modułem produkcyjnym, pozwala zarządzać zleceniami, materiałami i harmonogramem.
  • Odoo Community – bezpłatna wersja popularnego ERP, która po odpowiedniej konfiguracji może wspierać planowanie produkcji.
  • MRPeasy (wersja testowa) – choć to narzędzie jest płatne, oferuje ograniczoną wersję próbną, dzięki której można ocenić jego funkcjonalność.
  • Google Sheets z własnym szablonem – dla firm o bardzo podstawowych potrzebach tworzenie własnych tabel i harmonogramów może być punktem wyjścia.

Czy warto? Z pewnością tak – pod warunkiem, że firma ma jasno określone potrzeby i wie, że nie będzie wymagać zaawansowanej automatyzacji czy integracji z innymi systemami.  Tomasz Król w książce: “Jeśli nie lean, to co?” również radzi: “Najważniejsze jest zarządzanie oparte na zdrowym rozsądku i myśleniu.”.

Uwaga: Zoptymalizowaliśmy procesy już w ponad 1000 firmach z ponad 100 branż, dlatego z doświadczenia wiemy, że darmowe narzędzia dobrze sprawdzą się jako etap przejściowy lub do nauki. W dłuższej perspektywie jednak, ich ograniczenia (np. brak wsparcia technicznego, niski poziom integracji) mogą blokować rozwój przedsiębiorstwa.

Kiedy warto stosować program zarządzania produkcją?

Jeśli w Twojej firmie produkcja jest planowana "na oko", a informacje o zleceniach rozproszone są w kilku Excelach – to znak, że czas na zmianę. Wdrożenie programu zarządzania produkcją warto rozważyć szczególnie w następujących sytuacjach:

  • Produkcja staje się coraz bardziej złożona, a liczba zleceń rośnie.
  • Trudno kontrolować terminy realizacji i koszty wytwarzania.
  • Zespół produkcyjny ma problemy z komunikacją i dostępem do aktualnych danych. Tomasz Król w podcaście: “Standardy w produkcji, które naprawdę działają? To nie jest mit! “ tłumaczy, że: “Bez jasnych zasad każdy działa w swojej własnej bańce i kiedy coś się nie zgadza, to pierwsza reakcja jest taka, żeby szukać winnego”.
  • Pojawiają się reklamacje np. związane z jakością.
  • Potrzebna jest lepsza analiza efektywności i raportowanie.

Sprawdź nasz poniższy podcast, aby dowiedzieć się więcej o standardach.

Programy tego typu pomagają ustrukturyzować procesy, usprawniają przepływ informacji i ograniczają błędy wynikające z ręcznego planowania. Nawet w niewielkich zakładach pozwalają lepiej zarządzać czasem i zasobami, co szybko przekłada się na oszczędności.

Świetnym przykładem zastosowania takiego oprogramowania jest nasza współpraca z firmą Erkado, zajmującą się produkcją drzwi zewnętrznych i wewnętrznych. Na początku zauważyliśmy, że w przedsiębiorstwie występowało wiele awarii oraz marnotrawstwa. Aby temu zapobiec, dostosowaliśmy program do zarządzania produkcją – wprowadziliśmy tzw. „raport zmianowy”, który umożliwił analizę pracy poszczególnych stanowisk. Dzięki wdrożonym zmianom, udało nam się skrócić czas produkcji aż o 150%! Więcej przeczytasz w naszym case study: Podniesienie ilości produkowanych sztuk na obszarze czopiarki o 43%.

Zalety stosowania programu zarządzającego produkcją

Wdrażając program do zarządzania produkcją, firmy zyskują znacznie więcej niż tylko lepszy wgląd w przebieg procesów. Korzyści obejmują zarówno aspekty operacyjne, jak i strategiczne, co czyni takie rozwiązania nieocenionym wsparciem w rozwoju przedsiębiorstwa.

Najważniejsze zalety to:

  • Większa kontrola nad produkcją – planowanie, monitorowanie i analiza w czasie rzeczywistym pozwalają szybko reagować na nieprawidłowości.
  • Optymalizacja zasobów – program pomaga lepiej zarządzać materiałami, maszynami i personelem, ograniczając marnotrawstwo.
  • Poprawa terminowości realizacji zleceń – dzięki precyzyjnemu harmonogramowi łatwiej trzymać się ustalonych terminów.
  • Zwiększenie przejrzystości procesów – wszystkie dane są dostępne w jednym miejscu, co ułatwia komunikację między działami.
  • Ułatwienie analizy efektywności – raporty, wskaźniki KPI i zestawienia umożliwiają ocenę opłacalności produkcji oraz planowanie usprawnień.
  • Wsparcie w podejmowaniu decyzji – dostęp do rzetelnych danych minimalizuje ryzyko działań opartych na przypuszczeniach.

W skrócie: dobre oprogramowanie pozwala produkować mądrzej, szybciej i taniej – bez chaosu i niepotrzebnych strat.

To również może Cię zainteresować: Zaplanuj produkcję z głową – poznaj macierz Eisenhowera.

FAQ – Najczęściej zadawane pytania

Czy program do zarządzania produkcją sprawdzi się w małej firmie?

Tak – zwłaszcza lekkie i elastyczne rozwiązania, np. typu SaaS. Dzięki nim nawet niewielkie zakłady mogą uporządkować planowanie i ograniczyć błędy.

Ile kosztuje wdrożenie systemu produkcyjnego?

Koszty zależą od rodzaju systemu, liczby użytkowników i stopnia integracji. W przypadku małych firm mogą zaczynać się od kilkuset złotych miesięcznie przy modelu abonamentowym.

Czy takie programy wymagają skomplikowanego wdrożenia?

Nowoczesne systemy są coraz prostsze we wdrożeniu. Część z nich oferuje intuicyjne interfejsy, gotowe szablony i wsparcie techniczne na każdym etapie.

Czy program zastąpi pracę planisty lub kierownika produkcji?

Nie – ma być dla nich wsparciem, nie zastępstwem. Tomasz Król w książce: “Lean. Droga do minimalizmu. “ podkreśla: “dzięki zaangażowaniu ludzi można zbudować organizację wolną od marnotrawstwa. “. Automatyzacja pozwala im działać skuteczniej i poświęcać czas na analizę, a nie ręczne wprowadzanie danych.

Czy można zintegrować program z innymi systemami (np. magazynowym, księgowym)?

Tak – większość nowoczesnych narzędzi oferuje integrację z systemami ERP, WMS, CRM i innymi, co ułatwia przepływ danych i automatyzację procesów.

Kiedy warto wdrożyć program do zarządzania produkcją?

Najczęściej wtedy, gdy produkcja staje się złożona, rośnie liczba zleceń, pojawiają się trudności z kontrolą terminów, a zespół ma problemy z komunikacją i dostępem do danych. To sygnał, że arkusze Excel przestają wystarczać.

Jakie są największe korzyści z wdrożenia programu?

To przede wszystkim lepsza kontrola nad produkcją, optymalizacja zasobów, poprawa terminowości zleceń, większa przejrzystość procesów i łatwiejsza analiza efektywności. Dobre oprogramowanie pozwala produkować szybciej, taniej i bez zbędnego chaosu.

Podsumowanie

Programy do zarządzania produkcją to realna szansa na uporządkowanie procesów, oszczędność czasu i lepszą kontrolę nad zleceniami. Niezależnie od tego, czy prowadzisz małą firmę, czy zarządzasz dużym zakładem – odpowiednio dobrane narzędzie może znacząco usprawnić Twoją codzienną pracę.

Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak jeszcze lepiej doskonalić produkcję w swojej firmie, sprawdź ofertę IDP. Oferujemy indywidualnie dopasowane programy, prowadzone przez trenerów z certyfikatami Green Belt i Black Belt, a także mentoring i opiekę po wdrożeniu, które gwarantują trwałość efektów.

Posłuchaj podcastu 'Lean Management po Polsku",
pełnego wiedzy na temat
świata produkcji.

POSŁUCHAJ  
BEZPŁATNA KONSUltACJA

Początkiem naszej współpracy jest rozmowa

Przekaż kontakt do siebie w tym formularzu. Następnie umówimy się na bezpłatną konsultację, która trwa około 30 minut. Podczas niej omówimy problemy i wyzwania, z jakimi się mierzysz. Wyznaczymy główne cele, z którymi możemy pomóc. Po rozmowie przedstawimy plan Warsztatu, który jest początkiem naszej współpracy.

Dziękujemy. Do 15 minut na Twojej skrzynce powinien pojawić się mail z linkiem do umówienia spotkania. Nie chcesz czekać? Umów spotkanie teraz: Umawiam spotkanie
Spróbuj ponownie. Coś poszło nie tak.